آرامش به بازارها بازگشت؟
فراز برج آرامش به بازارها بازگشت؟
مریم فكری: آن طور كه از روند بازار پیداست، در بازار ارز با وجود تلاش های بسیاری كه سفته بازان برای حفظ سطح 10 هزار تومانی دلار انجام دادند، اما نرخ ها به كمتر از 9 هزار تومان كاهش پیدا كرد. قیمت سكه هم در مسیری كاهشی، ارقامی كمتر از 3 میلیون و 100 هزار تومان را تجربه نمود. باآنكه انتظارها از بازار سكه و ارز همچنان كاهشی است و فعالان بازار معتقدند با آزاد شدن معاملات ارز بعد از اجرای بسته جدید، تمركز تقاضا از روی بازارها برداشته شده و همین امر سبب ریزش بیشتر قیمت ها خواهد شد. (ایــنــجــــــــا) ۵ تصمیم مهم در بسته ارزی
بسته ارزی دولت روز یك شنبه هفته جاری در هیات دولت نهایی شد. در این بسته، 5 تصمیم مهم توسط دولت به منظور ساماندهی بازار ارز گرفته شد كه همچون آنها می توان به محدود كردن ارز دولتی به كالاهای اساسی و دارو، به رسمیت شناختن نرخ آزاد ارز، بازگشت صرافی ها به عرصه مبادلات ارزی و حذف سهمیه دولتی برای ارز مسافری، حذف محدودیت در ورود ارز و طلا به كشور و امكان افتتاح حساب ارزی توسط بانك مركزی برای افراد حقیقی و حقوقی اشاره نمود. (ایــنــجــــــــا) با اجرای این بسته كه از روز سه شنبه گذشته شروع شده است، رییس كل بانك مركزی وعده داده است كه «نرخ كالاهای اساسی تا آخر فروردین 98 بدون تغییر باقی می ماند.» به قول عبدالناصر همتی، «بانك مركزی وظیفه دارد تا ارزش پول ملی را حفظ كردن و تورم را كنترل كند.» (ایــنــجــــــــا) رییس كل بانك مركزی همینطور اعتقاد دارد كه «اجرای بسته ارزی جدید بانك مركزی همزمان با آغاز تحریم های آمریكا را نشان دهنده عزم جدی مسئولان و مردم در مقابله با این حربه های شكست خورده است و بدین سان اصلاح سیستم بانكی را مهم ترین رسالتی است كه انجام آن را بر خود فرض می دانیم. به قول وی، «بازار ارز و سكه را با حمایت مسئولان و كمك مردم به ثبات خواهد رساند و مهار رشد نقدینگی باید به جد مورد اهتمام قرار گیرد.» (ایــنــجــــــــا) فصل مشترك سیاست ها
در این میان، محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رییس جمهور اعتقاد دارد كه «در سیاست های ارزی كشور، اولویت اول به صورت قطع تامین ارز مورد نیاز كالا های اساسی و دارو است.» به قول وی، «تامین ارز كامل و به موقع كالا های اساسی و دارو، فصل مشترك این سیاست ها و قسمتی است كه به هیچ وجه جای نگرانی درباره آن وجود ندارد.» معاون اقتصادی رییس جمهور با ذكر این نكته كه وضعیت منابع ارزی كشور هم در سال قبل و هم در ۴ ماهه ابتدای امسال بسیار بهتر و بیشتر از مصارف ارزی كشور بوده و هست، می گوید: «برخی التهاباتی كه در روزهای اخیر در بازار ارز كشور به وجود آمد، نه از بابت مصارف ارزی بخش تولید یا نیاز های مصرفی مردم، بلكه ناشی از تقاضا های غیرتجاری بود.» نهاوندیان متذكر می شود: «در سیاست های جدید تقویت بازار ثانویه و تامین ارز برای مصارف معقول و منطقی در نظر گرفته شده است. برخی نگرانی های مطرح شده درباره رابطه این سیاست ها با تراز ارزی كشور به هیچ وجه مبنای واقعی ندارد.» (ایــنــجــــــــا) شرط موفقیت بسته جدید ارزی
اما در اجرای بسته جدید ارزی، كارشناسان، فعالان اقتصادی و صاحب نظران شرایطی را برای اجرای موفق آن عنوان می كنند تا به سرنوشت سیاست قبلی ارزی دچار نشود. در این خصوص، محمدرضا پورابراهیمی، رییس كمیسیون اقتصادی مجلس اعتقاد دارد «متاسفانه سیاست های ارزی گذشته اشكالات بسیار زیادی داشت كه مجموعه هماهنگی و مشورت ها با فعالان اقتصادی، مبین این بود كه با سیاست های گذشته نمی توانیم كشور را با یك نرخ واحد ارزی اداره نماییم، ازاین رو از ابتدا به دولت تذكر دادیم كه سیاست اشتباه و غیرتخصصی را در پیش گرفته است.» به قول وی، «نتیجه سیاست های غلط ارزی باعث شد در بازه زمانی بیش از چهار ماه، هم در حوزه تولید و هم در حوزه واردات و صادرات مشكلاتی تولید شود.» پورابراهیمی می گوید: «مشكلاتی كه در طول چند ماه گذشته پشت سر گذاشته شد، در نهایت دولت هرچند با تاخیر اما با سیاست های ارزی مد نظر مجلس، موافقت و بر مبنای آن، سیاست های جدید ارزی را نهایی كرد.» به اعتقاد وی، «اگر سیاست های جدید ارزی با دقت اجرا شود، بخش زیادی از مشكلات در حوزه تولید و حتی صادرات برطرف خواهد شد.» رییس كمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تاكید می كند: «امكان موفقیت های سیاست های جدید ارزی بسیار زیاد است؛ البته مشروط بر این كه تمام سیاست های جدید به صورت دقیق و كامل اجرا شود كه در این صورت مطمئن هستیم كه بازار ارز از التهاب های فعلی خارج می گردد.» (ایــنــجــــــــا) ندادن یارانه ارزی به واردكنندگان كالاهای اساسی
اصغر سمیعی زفرقندی، رییس هیات موسس كانون صرافان هم درباره بسته ارزی بانك مركزی می گوید: «این بسته البته كلی است؛ یعنی وارد جزئیات نشده اند. این بسته هرچند كلی است، ولی محدودیت هایی قایل شده اند.» وی با ذكر چند نقد به بسته ارزی، عنوان می كند: «رییس كل بانك مركزی عنوان كردند كه معاملات خرد را صرافی ها می توانند انجام دهند. این سوال پیش می آید كه چرا صرافی ها 9 هزار دلار بفروشند اشكالی ندارد یا 10 هزار دلار نفروشند؟ یا این كه اگر كسی 50 هزار دلار خواست و 5 صرافی رفت خرید، اشكالی ندارد؟ ما باید بستر و مقررات را به گونه ای ترتیب دهیم كه قابل انجام باشد، اما این خیلی مبهم است.» رییس هیات موسس كانون صرافان با اشاره به نكته دیگری درباره بسته ارزی دولت، تصریح می كند: «این كه استثنا روی قیمت ارز باشد و قیمت ها یك جور باشد و بعد 5 درصد نرخ اسكناس بالاتر باشد، درست نیست. این 5 درصد از كجا آمده است؟ این یك نوع محدودیت است. اگر مقرر است محدودیت گذاشته شود، پس دیگر سیستم عرضه و تقاضا معنا نخواهد داشت و دستوری است.» سمیعی متذكر می شود: «در خصوص كالاهای اساسی هم این نكته مطرح است كه اگر قرار باشد این كالاها با ارز ارزان وارد شود، چه كنترلی در نهایت روی این كالاها وجود دارد؟ اگر ما می خواهیم برای كالاهای اساسی سوبسید بدهیم، خیلی خوب است، اما چرا سوبسید و یارانه را روی ارز می خواهیم بدهیم؟» وی یادآور می شود: «مردم ارز 11، 12 هزار تومانی را دیده اند. اگر الان به خاطر این جو مثبتی كه تولید شده، یك دفعه قیمت ها ریزش پیدا كند و همه هم خوشحال باشند، اشتباه است. وظیفه بانك مركزی نباید این باشد كه قیمت ها را تلاش كند پایین بیاورد، باید قیمت ها متعادل باشد و تنها مراقب نوسان و تلاطم باشد. رییس هیات موسس كانون صرافان تاكید می كند: «همان طور كه بالا رفتن ناگهانی قیمت به مردم لگد می زند، پایین آمدن قیمت ها هم لگد می زند؛ به خصوص این كه فریز كردن قیمت ها سبب می گردد كه قیمت ها در آینده جهشی شود.» (ایــنــجــــــــا) مهم ترین مولفه اثرگذار روی قیمت ها
دیدگاه محسن جلال پور، رییس سابق اتاق بازرگانی ایران هم چنین است: «آنچه در بانك مركزی و دولت تصویب شده، همان مسیری بود كه باید از ابتدا طی می شد، چراكه تصمیمات ابتدایی سال، تصمیمات نادرست و غیرعلمی بود. اما تصمیمات جدید كه توسط رییس بانك مركزی اعلام شد، به جهت تولید بازار ثانویه، تعمیق آن و امكان قیمت گذاری در عرضه و تقاضا و حذف قیمت دستوری، شرایط مناسب و كارآمدی را فراهم می آورد.» به قول وی، «ما همچون گذشته نگران ارز ۴۲۰۰ تومانی هستیم، چراكه اگر نظارت كامل و شفاف بر آن نباشد، دوباره فسادهایی را به وجود می آورد. البته رییس جمهور راهكارهای جدیدی را پیگیری كرده كه مقرر است وزرا برای آن تصمیماتی اتخاذ كنند.» رییس سابق اتاق بازرگانی ایران تاكید می كند: «همیشه اخطار داده شده كه رانت ها و جریانات پس از آن، گرفتاری های جدیدی برای كشور به وجود می آورد، ازاین رو سفارش ما این است كه همیشه آنچه بعنوان یارانه و كمك به مردم پرداخت می گردد در بحث انرژی، آب، ارز و... به صورت مستقیم و ریالی باشد تا جلوی این گونه فسادها و منافذ گرفته شود، اما به هر حال این تصمیم به جهت تولید بازار ثانویه و تعمیق آن درست بوده و پیش بینی می گردد كه شرایط متعادل تر و با ثبات تری در كشور تولید شود.» جلال پور با اشاره به این كه هم اكنون مهم ترین مولفه اثرگذار روی قیمت ها در بازار ارز میزان عرضه و تقاضاست، عنوان می كند: «اگر روال عادی و طبیعی در كشور وجود داشته باشد، شرایط مطمئن در فضای كشور به وجود می آید و دو اتفاق را رقم می زند؛ هم عرضه زیادتر می شود، چراكه در این مدت برخی از ارزهای خریداری شده كه بعنوان پس انداز یا به جهت حفظ ارزش پول جمع آوری شده بودند، به بازار عرضه می شوند و همینطور باب صادرات و جریان های صادراتی كشور بازتر می گردد و افزایش عرضه ارز خواهیم داشت.» وی ادامه می دهد: «همچنین در مقابل كاهش تقاضا تولید می شود، چراكه عده ای كه به بازار هجوم آورده و نگران افزایش قیمت ها بودند، از بازار خارج می شوند و تقاضای مصنوعی و كاذب كم خواهد شد. ازاین رو با اضافه شدن ارز و همینطور كاهش تقاضا، حتما سیر نزولی قیمت خواهیم داشت.» جلال پور اخطار می دهد: «گر وضعیت كشور به شرایط تنش و درگیری و گرفتاری های بین المللی هدایت شود، نتیجه عكس خواهد شد و دوباره عرضه كم می شود، چراكه عملا برای حفظ سرمایه ها، مجدد به تقاضای بازار دامن زده می گردد و به دنبال آن صادرات هم دچار گرفتگی خواهد شد. علاوه براین انتقال پول، امر صادرات، حمل و نقل و فروش كالا دچار گره و گرفتاری می شود؛ ازاین رو عرضه ارز كم و تقاضا افزایش می یابد و بازار ملتهب می گردد.» به قول وی، «در حال حاضر سمت و سوی بازار به سمت نزولی است كه البته طی روزهای آینده اوضاع قطعی تر مشخص می گردد.» (ایــنــجــــــــا) گامی برای شفافیت معاملات اقتصادی
در این میان، مرتضی عزتی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس می گوید: «ارائه این بسته ارزی تا حدی بازار ارز ایران را تعدیل می كند. بدون شك در ایام آتی شاهد بهبود وضعیت در بازار خواهیم بود.» وی با ذكر این نكته كه آزادسازی معاملات ارزی البته با ملاحظات اعلامی از جانب بانك مركزی، خود اتفاقی مثبت در این فضاست، تصریح می كند: «ارزی كه در اختیار دولت نیست، باید در بازار آزاد خرید و فروش شود و این گام مثبتی برای شفاف سازی وضعیت و معاملات اقتصادی می باشد.» عزتی با تاكید بر این كه بخش هایی از این بسته هم با عنایت به شرایط امكان دارد امكان اجرا نیابد، توضیح می دهد: «فكر می كنم در صورتیكه تنش های بازار بیش از اندازه معمول شود، بانك مركزی نتواند برای مهار قیمت ارز وارد عمل شود. باید در نظر بگیریم كه امروز قیمت ارز در اثر عرضه و تقاضا در بازار ایران تعیین نمی گردد و تاثیر سیاست بر این بازار بسیار بالاست.» وی با تاكید بر این كه باید بستری برای تامین نیازهای عادی مردم فراهم نمود، عنوان می كند: «هر چند بسته عرضه شده از جانب بانك مركزی را بسته خوبی می دانم، اما باید تاكید كنم این بسته ها برای شرایط اضطراری تدوین شده و بدون شك ما در سطح كلان نیازمند بازبینی در روش ها و شیوه های مدیریتی خود هستیم.» (ایــنــجــــــــا) 223225
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب