چرا در مناطق خطرناك و زلزله خیز تهران همچنان آپارتمان می سازند؟
به گزارش فراز برج مهدی زارع استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در روزنامه شرق نوشت: محدوده شمال تهران از مناطق خوش آب وهوا و البته اعیان نشین و گرانقیمت و هم زمان از خطرناک ترین مناطق شهری از دید زلزله و سوانح طبیعی مانند زمین لغزش و سیلاب است.
اینکه بین ریسک سوانح و زندگی در ناحیه ای خوش آب وهوا و ثروتمند، مردم کدام یک را ترجیح می دهند، اتفاقات 50 سال اخیر نشان داده که ترجیح بر سرمایه گذاری در چنین منطقه خطرناکی بوده است. مناطقی مانند نیاوران، سعادت آباد، سوهانک سعدآباد و اقدسیه، شاهدهایی هستند برای مناطقی که در 20 سال قبل چنین از انبوه برج ها پوشیده نبودند، ولی حالا ساختمان ویلایی و باغ در آنها نایاب شده است!
اکنون در سال 2021 شهرها محل زندگی 55 درصد جمعیت جهان هستند. مناطق شهری موتور رشد جهانی هستند و به 80 درصد تولید ناخالص داخلی جهانی کمک می کنند. با وجود اینکه تراکم بالای مردم، مشاغل و دارایی هایی که شهرها را بسیار موفق می کند، موجب می شود آنها -و صنعت جهانی- در مقابل طیف گسترده ای از مخاطرات طبیعی و انسان ساخت و استرس هایی که امروزه بطور فزاینده ای بر آنها اثر می گذارد، لطمه پذیر باشند. بنظر می رسد که تمرکز در حال رشد افراد و کارهای اقتصادی در خیلی از شهرها همچون تهران با مناطق در معرض خطر زیاد همپوشانی دارد. برآوردها نشان میدهد که تا سال 2050، جمعیت شهری در معرض زلزله بزرگ به 870 میلیون نفر می رسد.
مناطق شهری بطور فزاینده ای در معرض خطر قرار می گیرند و الگوهای جدیدی از ریسک شدید ایجاد می کنند. در عین حال، توسعه شهری با برنامه ریزی و مدیریت ضعیف، خطرات جدید و ریسک گسترده ای به وجود آورده است شهرهای نامناسب همچنان مخاطرات جدیدی ایجاد می کنند که دستاوردهای توسعه فعلی را هر چه بیشتر ناپایدار می کند. نبود زیرساخت ها و خدمات کافی، مسکن ناامن، خدمات بهداشتی ناکافی و ضعیف – حتی در مناطق ثروتمند شمال شهر تهران - می تواند مخاطرات طبیعی را به یک فاجعه تبدیل کند. بعنوان مثال، مدیریت ضعیف مواد زائد جامد می تواند موجب انسداد شبکه های فاضلاب آب و فاضلاب شود که می تواند منجر به غرقاب و جاری شدن سیل شود. تخریب یا لطمه به زیرساخت ها می تواند منجر به کمبود آب یا آلودگی شود.
دسترسی نداشتن به مسکن امن با تامین آب، نبود بهداشت و مراقبت های بهداشتی و آموزشی بر توانایی بهبودی ساکنان شهری اثر منفی می گذارد.
ویژگی های بی شماری از برنامه ریزی و توسعه شهری فعلی وجود دارد که موجب لطمه پذیری می شود، همچون این واقعیت که در تصمیمات سرمایه گذاری به ندرت خطر فاجعه در نظر گرفته می شود. ضعف مقررات، بعنوان مثال اجرانشدن قوانین ساختمانی، مجوز برنامه ریزی و سرمایه گذاری نظارتی، که اغلب به فساد مرتبط می باشد، امکان انتقال خطر از شرکت های ساختمانی به کسانی را که در ساختمان ها زندگی و کار می کنند، فراهم می آورد.
در ایران مرگ ومیر بر اثر زلزله بارها در تاریخ رخ داده است. مهم ترین مثال زلزله پنجم دی ماه 1382 بم است که زلزله ای با بزرگای 6.5 سبب کشته شدن حدود یک سوم جمعیت شهر شد! این مساله عمدتاً به سبب روش ساخت خانه هاست که در صورت لرزش در معرض ریسک بالای فروریختن هستند. خیلی از ساختمان های جدید برمبنای کسب سود بیشتر و فقط سرمایه گذاری، بدون درنظرگرفتن اولویت خطر زمین لرزه ساخته می شوند. بدین سبب حتی زمین لرزه های نه چندان شدید می توانند تعداد نسبتا زیادی جان باخته داشته باشند. خوشبختانه بیشتر زمین لرزه ها اندازه ای کوچک و متوسط دارند و بسیار در نواحی کم جمعیت رخ می دهند. ولی این مساله الزاما همه موارد را شامل نمی گردد، اقل موارد نیز می تواند برای ما فاجعه بار باشد. در همان مناطق مخاطره خیز که مدام به بارگذاری جمعیتی در آنها ادامه می دهیم، شمال شهر تهران و حدودا در تمام محدوده های پیرامونی همه شهرهای استان تهران چنین روندی برقرار است و این مساله عملا سرمایه گذاری در جهت افزایش خطر است. جلوی ایجاد ریسک های جدید را بگیریم.
23302
*
منبع: فراز برج
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب