شهر پایدار و ارتقای كیفی سیمای شهرها
فراز برج: روز هشتم نوامبر روز جهانی شهرسازی نامیده شده است. هدف اصلی از نام گذاری چنین روزی، بازشناسی و ارتقای جایگاه برنامه ریزی در شكل دهی به جوامع سرزنده است.
بنابراین روز ویژه ای برای توجه شهروندان و مسئولین تصمیم ساز و تصمیم گیر جوامع در مواجهه با مشكلات زیست محیطی در راه توسعه است. شاید بتوان مهم ترین چالش های شهرسازی امروز كشور را در مسایلی مثل توجه به سیمای شهرها، هویت شهرها، پایداری و تغییرات اقلیمی دانست.
متاسفانه در زمان حاضر به واژه «هویت» تنها بعنوان یك صفت برای شهرسازی نگریسته می شود كه این مساله در یكسان شدن كالبد شهرها مشهود است. توسعه سریع شهرهای امروز كشور نیز پراكندگی عناصر شهری در سازمان شهری را باعث شده است. در بسیاری موارد، فقدان سیاست های صحیح توسعه كاربری های شهری سبب گسیختگی استخوان بندی شهرها شده است.
اگرچه امروزه از توسعه های شهری گریزی نیست؛ اما مشكل از جایی آغاز می شود كه در شهرسازی امروز كشور، توسعه شهری همه جانبه فراموش شده است؛ به شكلی كه توسعه ای نامتوازن از لحاظ اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ساخت وساز شهری در شهرها گسترش یافته است.
در شهرها، مفاهیم پایداری و توسعه پایدار شهری بر پایه طرفداری از منطق و ابعاد اكولوژی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و فضایی و نیز تقابل این ابعاد است. هرچند همواره به مزایای زیست محیطی و اجتماعی پایداری توجه شده است، اما جنبه های سودآوری اقتصادی كمتر مورد توجه واقع شده است. بر این اساس بررسی و تبیین نظریه های شهر پایدار و توسعه پایدار شهری در پروسه بازآفرینی، نوسازی و بهسازی شهری نیز لازم و ضروری می باشد.
مفهوم شهر پایدار، شهری است كه به سبب استفاده اقتصادی از منابع، اجتناب از تولید بیش از اندازه ضایعات و بازیافت آن تا حد امكان و پذیرش سیاست های مفید در درازمدت، قادر به ادامه حیات خود باشد. بدین سبب می توان اظهار داشت كه بهسازی و نوسازی و حیات بخشی با هدف توسعه پایدار هماهنگی فراوانی دارد و اقدامات نوسازی و بهسازی شهری به دنبال تحقق توسعه پایدار شهری است.
می توان گفت ایده پایداری، مفهومی است كه چهار مولفه زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و كالبدی را توأمان مورد توجه قرار می دهد. در امتداد توجه به محیط زیست و اكولوژی باید به ارائه چاره هایی كارآمد برای تغییرات اقلیمی نیز اندیشید. چاره هایی كه آینده شهرسازی پایدار را رقم زند. همچون این موارد می توان به زیرساخت های شهری اشاره نمود كه شهرها می توانند كنترل كننده خیلی از مسایل مربوط به انرژی در مقابل كنترل تغییرات اقلیمی باشند.
ارتقای كیفی سیمای شهرها فقط توجه به آینده ساخت و سازها نیست. در ماده ۲ قانون نظام مهندسی و كنترل ساختمان به پشتیبانی از مردم بعنوان بهره برداران از ساختمان ها و فضاهای شهری و ابنیه و مستحدثات عمومی و همین طور رشد و اعتلای مهندسی در كشور به صورت آشكار، اشاره شده است. در این راستا دستیابی به چشم انداز شهرهای زنده، امن، پایدار، سالم و به دور از آلودگی محیطی و بصری و بطور كلی افزایش توجه به بُعد انسانی شهرسازی، شهرهای انسان محور و نیز هویت بعنوان مؤلفه ای قابل توجه در سیمای شهر، بیان كننده تقاضای روشن و قوی برای كیفیت شهری بهتر است. باید اعتقاد داشت كه تقویت زیرساخت های شهری و مدیریت شهری می تواند برای توسعه شهری پایدار می تواند آینده ای پایدارتر را به همراه داشته باشد.
* رئیس گروه تخصصی معماری سازمان نظام مهندسی ساختمان كشور و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز
۲۲۶۲۲۵
منبع: فراز برج
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب